`Cały czas jestem zafascynowana pograniczem i tak jak autorkę zastanawia mnie „przerwanie ciągłości kulturowej i całkowita wymiana ludności”. Jestem ciekawa jak historia się na nim zazębia, jak wyrasta nowe i jak spod farby i tynku wystaje stare. Książka Karoliny Kuszyk okazała się mi być bardzo bliska. I to nie tylko, dlatego że opowiada o losach ludzi i przedmiotów z tej części Polski, z której ja co prawda nie pochodzę, ale „zza płotu” obserwuję. Najważniejsze jednak, że po drodze […]
Tag: historia XX w.
Marcin Wilk: Pokój z widokiem. Lato 1939
W zeszłym roku było kilka okładek książek, które przykuwały wzrok. Wsród nich jest i ta z zdjęciem czwórki młodych ludzi, zapewne gdzieś na wydmach nad Bałtykiem. Niestety z wiedzą, która posiadamy sielankowość tego zdjęcia oraz wspomnienia z ostatnich wakacji 1939 wybrzmiewają znacznie mocniej. Ta książka o ostatnim przedwojennym lecie trochę koresponduje z „Stramerem”, trochę mi się kojarzy z filmami „Kroniką wypadków miłosnych” czy ’ Jutro idziemy do kina”. Wszystkie te historie uchwyciły świat […]
Karolina Przewrocka-Adert: Polanim. Z Polski do Izraela
Historia rodziny Stramerów, która czytałam kilka dni temu, pozostaje w zawieszeniu. Można sobie jednak wyobrazić, że ktoś z nich emigruje do Izraela. Być może tuż po drugiej wojnie światowej lub rozczarowany ideą komunizmu w latach pięćdziesiątych, albo jeszcze dekadę później zupełnie bez swojej zgody. Losy emigrantów z różnych okresów, ich historie opisuje Karolina Przewrocka-Adert. To bardzo ciekawy wielogłos składający się na obraz kilku pokoleń, które w Izraelu odnalazły nową […]
Sophie Hodorowicz Knab: Naznaczone literą „P”. Polki jako robotnice przymusowe w III Rzeszy 1939-1945
Książka, która powstała z potrzeby wyjaśnienia sobie, a przy okazji i nam, jak funkcjonowała maszyneria faszystowskich Niemiec. Książka, która dotyczy zbrodniczego wycinka tych działań, chyba mało znanego i traktowanego jak odprysk wojny, a tak naprawdę wpływającego na losy mnóstwa osób. To bardzo rzetelna, podbudowana aparatem naukowym praca, ale równocześnie opowieść osobista. Mama autorki książki była robotnicą przymusową, a reperkusje jej pobytu w niewoli jej rodzina ponosiła długie lata. […]
Piotr Bojarski: Szmery
Poprzednia książka Piotra Bojarskiego, którą przeczytałam była napisana na „zamówienie” i okazała się być wielkim rozczarowaniem. Szczęśliwie autor albo wyciągnął wnioski z tego wydawnictwa, albo łatwiej mu się porusza po Poznaniu dwudziestolecia międzywojennego. Szmery to kontynuacja cyklu z Zbigniewem Kaczmarkiem, a akcja powieści toczy się na przełomie czerwca i lipca 1931 roku. Z swojego gabinetu na uniwersytecie znika w tajemniczych okolicznościach kryptolog, profesor Zdzisław Krygowski. Nie trudno się domyślić, że autor będzie […]
Wiesław Helak: Nad Zbruczem
Takie książki powstają z pamięci, zbiorowego mitu czy tęsknoty. Te same pobudki zapewne kierują czytelnikami, którzy poszukują tego wszystkiego w literaturze. I w tym sensie autor wypełnił pewną lukę i wbił się w czytelnicze potrzeby. Książka Helaka jest kontynuacją Sienkiewicza czy Orzeszkowej i znalazła o dziwo dzisiaj odbiorców, bo peany na jej cześć zdopingowały mnie do jej przeczytania. Ja od razu napiszę, że mnie absolutnie nie przekonała. To oczywiście subiektywna opinia, ale z uzasadnieniem. Nie wierzę w zero-jedynkowość w życiu […]
Nino Haratischwili: Kotka i Generał
Chyba chciałabym, żeby takie książki nie musiały powstawać. Nie wiem na ile był to wewnętrzny imperatyw autorki, żeby napisać o wydarzeniach przedstawionych w lekturze, a na ile „temat” do przeanalizowania. W zasadzie dla czytelnika nie ma to znaczenia. Nino Haratischwili ponownie powiodła nas w nieco egzotyczne dla nas rejony świata, ale powstała opowieść uniwersalna. O przekraczaniu granic, o mechanizmach wojny, o traumach z nią związanych. Na plan pierwszy w powieści wychodzą dwie tytułowe postaci. Ważny jest też dziennikarz próbujący […]
Ewa Cielesz: Siedem szmacianych dat, Obce matki, Burza przed ciszą
Cykl, który pozostawił sporo niedosytu. Akcja toczy się w dwóch planach czasowych. To co dzieje się współcześnie to raczej średnia opowieść obyczajowa, której bohaterowie miotają się w relacjach zupełnie pozbawionych głębi, wydumanych i trudno zrozumiałych. Książkę ratują retrospekcje. Losy Julianny na tle wydarzeń historycznych są na tyle interesujące, że wysłuchałam audiobooka do końca, chociaż czasem zgrzytając zębami nad uproszczeniami, które zastosowała autorka. Kolejną fascynacją Ewy Cielesz jest ziołolecznictwo. Poza tym […]
Małgorzata Rejmer: Bukareszt. Kurz i krew
Bukareszt to świadomie pominięte miasto naszej rumuńskiej wędrówki. Uznaliśmy, że szkoda pobieżnego zanurzenia się w gwar i upał dużej aglomeracji. Małgosia Rejmer swoją książką potwierdziła nasz intuicyjny wybór. Bukareszt musi poczekać na więcej uwagi niż mogła mu dać dwójka zafascynowanych i zachłyśniętych po raz pierwszy Rumunią wędrowców. Książka jest świadectwem, że warto miastu dać szansę, choć to miejsce niełatwe do spenetrowania. Autorka poznawała je powoli i z przygodami. Czasem […]
Anna Malinowska: Brunatna kołysanka. Historie uprowadzonych dzieci
Ja stosunkowo niedawno przeczytałam Polakom i psom wstęp wzbroniony i był to drobny wstęp do książki, o której dzisiaj chcę napisać. To lektura niełatwa emocjonalnie, ponieważ autorka zebrała w niej kilka życiorysów dzieci uprowadzonych przez Niemców w celu wynarodowienia i germanizacji. Jest to również opowieść o wkładzie zapomnianego Romana Hrabara w odszukiwanie porwanych przez nazistów maluchów. Adwokat był niezwykle pomocny i to on właśnie nagłaśniał zbrodniczą działalność w ośrodkach Lebensbornu. Autorka spotyka się oraz śledzi losy kilkorga […]