Anna Wylegała: Był dwór, nie ma dworu. Reforma rolna w Polsce

Monumentalna i mrówcza praca autorki zaprocentowała książką, której bliżej do pracy naukowej niż literatury. I jak na naukowczynię przystało autorka solidnie podparła swoje wnioski tekstami źródłowymi, wspomnieniami, pamiętnikami, dziennikami. Podstawą tej lektury są jednak wywiady i to one dają „ludzką twarz” tej opowieści. Temat dla mnie intrygujący, więc wszelkie niedogodności związane z przebijaniem się przez setki przypisów, długą listę pozycji w bibliografii oraz kilka stron indeksów warte były tego wysiłku. […]

Czytaj więcej

Agata Listoś-Kostrzewa: Ballada o śpiącym lwie

Śląskie losy przyciągają mnie ostatnio jak magnes. Cały czas mentalnie sprawdzam pogranicze, a Bytom to dla mnie miejsce graniczne i to na różnych poziomach. Generalnie jestem pod sporym wrażeniem pracy włożonej przez autorkę w odtworzenie historii związanych z tym miastem. Chyba w końcu trzeba będzie na własne oczy zobaczyć miejsca, które Agata Listoś-Kostrzewa przywołuje w tym reportażu. Autorce udało się coś arcytrudnego czyli rozsupłanie historycznego, narodowościowego galimatiasu […]

Czytaj więcej

Magdalena Grzebałkowska: Wojenka. O dzieciach, które dorosły bez ostrzeżenia

Do czytania takich książek oczywiście nie ma żadnego klucza. Zawsze wrażliwych czytelników zostawiają z pytaniem dlaczego mali bohaterowie mieli tak pokiereszowane dzieciństwo. Odpowiedz jest oczywista: dorośli zgotowali im ten los. Magdalena Grzebałkowska napisała jednak reportaż, który nie jest czarno biały, nie jest sentymentalny i chociaż trudno, żeby nie poruszał najczulszych strun, to nie na bólu jest skupiony. Autorka przewędrowała świat, żeby dotrzeć do swoich rozmówców. I to jest niewątpliwą zaletą tej książki. Nie mamy wąskiego wycinka, […]

Czytaj więcej

Rafał Hetman: Izbica, Izbica

Zanim napiszę o książce zachęcę do obejrzenia krótkiego filmu „Czeluść Działoszyc”. Sądzę, że dokument o obrazie Jacka Sroki poprzez inne medium, pokazuje tragedię opisaną w lekturze. Film i książka dotyczą Zagłady miejscowości na wschodzie Polski, w których większość mieszkańców stanowili Żydzi i jeśli wydaje nam się, że już ten temat „przepracowaliśmy” to obowiązkowo należy przeczytać „Izbicę, Izbicę”. Autor opowiada historię sennego, małego miasteczka i jego mieszkańców którzy w bardzo krótkim […]

Czytaj więcej

Harald Jähner: Czas wilka. Powojenne losy Niemców

Książka do przepracowania i w zalewie różnych wydawnictw dotyczących drugiej wojny światowej raczej wyjątkowa. Chodzi o zmianę perspektywy z polskiej na niemiecką. To czasem trudne do zaakceptowania, ale chyba niezbędne do zrozumienia pewnych zjawisk i zmian, które nastąpiły po 1945 roku. Autor niemiecki dziennikarz i pisarz skrupulatnie przedziera się przez archiwa, wspomnienia i łamy gazet. Wszystko to po to, aby dać czytelnikowi obraz powojennej rzeczywistości Niemiec. Mam podejrzenie, że odbiega on nieco od naszych stereotypowych […]

Czytaj więcej

Alaitz Leceaga: Las zna twoje imię

Wszystko po trochu: powieść grozy, poradnik jak sobie radzić w świecie zdominowanym przez mężczyzn. Nieco historii, baśni, doprawione realizmem magicznym. Idealna lektura na długie jesienne wieczory. Powieść nie bez wad, ale łatwo zanurzyć się w mrocznym świecie stworzonym Alaitz Leceagę. Najbardziej przeszkadzało mi, że to książka z tezą. Cieszę się zazwyczaj jeśli autorzy pokazują silne bohaterki świetnie radzące sobie wśród mężczyzn. Tym razem jest tu jednak kilka […]

Czytaj więcej

Tomasz Słomczyński: Kaszëbë

Kolejna książka, która wychodzi poza tak obecnie maniakalnie propagowaną historyczną narrację. I świetnie, że takie lektury funkcjonują w przestrzeni czytelniczej i co najważniejsze są zauważane i nawet nagradzane ( „Kajś”). Przed kolejnymi autorami jednak trudne zadanie zawładnięcia „rzędami dusz”. Nie wiem czy to się Tomaszowi Słomczyńskiemu uda, ale niewątpliwie lektura „Kaszëbë” dla kogoś, kto zupełnie nie jest zorientowany w historii i specyfice tego regionu to bardzo dobry początek. Autor próbuje na podstawie rozmów z świadkami […]

Czytaj więcej

Liliana Hermetz: Rozrzucone

Książka, w której splatają się losy kilku pokoleń kobiet. Wszystkie mają korzenie kresowe, ale los rozrzuca je po różnych zakątkach Europy. Ich biografie są ściśle powiązane z wydarzeniami historycznymi i to one je determinują. Bardzo podobało mi się, że to kobiety są w centrum opowieści, mniej podobał mi się chaos, który wkradał się momentami do powieści. Bohaterki powiązane są z małą wioską Praznik w okolicach Przemyśla. To stamtąd na roboty do Niemiec zabrana zostaje piętnastoletnia Marysia, która pozostaje po wojnie we Francji. […]

Czytaj więcej

Aleksandra Litwina: Historia starego mieszkania. Fascynująca podróż po XX-wiecznej Rosji

To naprawdę była fascynująca podróż po XX-wiecznej Rosji. Bardzo mi się podoba koncept pokazywania wydarzeń z podręczników poprzez losy jednostek. Ta książka taka właśnie jest. Obrazuje jakie XX wiek odcisnął piętno na pewnej rosyjskiej rodzinie, jej sąsiadach i ich przyjaciołach, zamieszkujących w moskiewskiej kamiennicy. Lektura to nie zbiór encyklopedycznych informacji, ale przekrój przez losy Murmocewów przedstawiony również graficznie. Integralną częścią książki są ilustracje, na których przedmioty przypisane do mieszkańców są świadectwem czasu. […]

Czytaj więcej

Tomasz Grzywaczewski: Wymazana granica. Śladami II Rzeczypospolitej.

Bardzo, ale to bardzo chciałam przeczytać tę książkę. I szalenie się cieszę, że jest w moim księgozbiorze, bo to jedna z tych lektur, do których będę zapewne wracać. Autor wyznaczył sobie niełatwe zadanie, czyli wędrówkę śladami nieistniejących granic II Rzeczypospolitej. Ja ostatnio z uporem maniaka wyłuskuję lektury, które dotyczą tego tematu. Już sporo za mną, ale Tomasz Grzywaczewski stworzył rodzaj kompendium. Świetnie rozpocząć kompleksową podróżą z autorem, ale równie dobrze można zaglądać do tego […]

Czytaj więcej