Przy komiksach wychodzę poza sferę swojego komfortu. Nie jestem ich wielbicielką, nie potrafię ich obiektywnie ocenić czyli docenić kreski rysownika czy walorów artystycznych wydania. Mój wzrok fokusuje się na tekście i to dymki, a co za tym idzie treść jest wyznacznikiem jak bardzo komiks mnie zafascynował.
„Marzi” składa się z krótkich opowieści, które dotyczą czasów dzieciństwa autorki czyli kilkulatki dorastającej w skomplikowanej rzeczywistości Polski początku lat osiemdziesiątych poprzedniego stulecia. To czas, który również pamiętam, więc trudno było uciec przy lekturze od własnych wspomnień. Mnóstwo zresztą mamy ich wspólnych z Marzeną Sową. Podejrzewam, że są one również zgodne z tym co pamiętają moi rówieśnicy i to pozwala mi na stwierdzenie, że ta grupa wiekowa czytelników zerknie do tych komiksów z ciekawości, na ile to co utrwalone w indywidualnej pamięci jest pokoleniowe.
Sądzę, że docelowym czytelnikiem nie były jednak osoby pamiętające stan wojenny, ale współczesne dzieciaki oraz odbiorcy na rynku frankofońskim. Ta perspektywa małej dziewczynki, która nie orientuje się w zawiłościach polityki, a jej obserwacje utrwalone są jak kadry filmowe przybliża absurdy PRL. Ten sposób pokazania przeszłości być może wyjaśni i młodym ludziom i obcokrajowcom, coś czego nie da się w prosty sposób opowiedzieć wprost.
Niewątpliwie, chociaż ja osobiście to nieco zdeprecjonowałam na początku, pomocne będą w zrozumieniu tego czasu i tej opowieści sceny narysowane przez partnera autorki chmurek. Sylvain Savoia na pewno jest dobrym słuchaczem, bo w nielicznych momentach łapałam go na drobnych odstępstwach od polskich realiów z tego okresu. Komiks namalowany przez niego, jest nieco jak „Relax”, nieco jak manga. Całość jest jednak spójna i czytelna.
Moim zdaniem „Dzieci i ryby głosu nie mają” to uniwersalna powieść graficzna, chociaż osadzona w bardzo konkretnym momencie. Nie ma w nim ckliwych, sentymentalnych perypetii, są prawdziwe wydarzenia, dziecięce emocje i świat, którego już szczęśliwie nie ma, choćby nie wiem jak ważny był w naszych biografiach.
Savoia Sylvain, Sowa Marzena : Dzieci i ryby głosu nie mają. Egmont Polska. 2021
Cykl: Marzi (tom 1-2)
Seria: Klub Świata Komiksu