W poszukiwaniu inspiracji wakacyjnych za mną mniej lub bardziej wnikliwa lektura książek, których zdjęcie powyżej. Po kilku godzinach spędzonych w opisanych przez autorów miejscach, pomysłów na wyprawę w Polskę nie ubyło (wręcz przeciwnie). Sukces ludzi pióra, klęska urodzaju dla piszącej te słowa. Te moje wakacyjne badania miały wspólny mianownik. Było nim podróżowanie nieoczywiste (cokolwiek się pod tym kryje) oraz „krajobraz bocznych dróg”. Każda z tych książek jest fantastycznym materiałem do planowania wakacji w Polsce. I każdą z nich warto posiadać w domowym księgozbiorze, by móc z niej usuwać karteczki po realizacji wypraw zainspirowanych lekturą. 1000 miejsc to kompendium i jak to bywa z tego typu podsumowaniami oczywiście nie wyczerpuje tematu. Układ alfabetyczny nazw własnych jest czytelny i szybko można sprawdzić wyróżnione miejsce. Opisy z racji ambicji autorów (1000 miejsc!) skrótowe, ale możliwości doczytania o hasłowo podanych zabytkach, parkach narodowych, ośrodkach kultu religijnego itd. to w dobie Internetu nic skomplikowanego. Ułatwieniem jest mały kontur Polski z pokazanym na niej opisanym miejscem. Zilustrowane to wszystko jest zdjęciami. Groch i kapusta Elżbiety Dzikowskiej to trochę przewodnik, trochę reportaż. Autorka podzieliła Polskę na cztery części i opisała w każdej po kilkanaście tras. Podobnie jak w poprzedniej pozycji były to wybory subiektywne i nie zawsze najważniejsze z punktu widzenia historyków czy historyków sztuki. W miejscach, które odwiedziła starała się odszukać lokalnych pasjonatów i tym osobom poświęciła nieco uwagi. To kolejny walor tej książki. Język opowieści jest lekki i pomimo, że autorka przemyca sporo wiadomości czyta się to świetnie. Ja jestem po krótkiej wizycie na Świętej Górze pod Gostyniem i bardzo żałuję, że tekst Dzikowskiej o bazylice doczytałam dopiero dzisiaj. Dzięki temu jednak mogę docenić jej pracę. Suche informacje umieszczone na tablicach w kościele a soczysta opowieść autorki o tym samym miejscu czyni różnicę.
Cztery tomy to niewyczerpany bank pomysłów na podróżowanie. Jeszcze innym patentem na krajoznawstwo są Hajstry. Krajobraz bocznych dróg Adama Robińskiego. To fascynująca przygoda i prawdę mówiąc nawet, jeśli nigdy nie uda mi się zobaczyć Pulw, Pustyni Błędowskiej czy Polesia Wołyńskiego to ta książka to i tak wiele. Autor kontempluje krajobrazy spoza wachlarza zadeptanych atrakcji turystycznych imponując erudycją i nieśpiesznym poznawaniem ścieżek na uboczu. Ta książka to również hołd złożony osobom, dla których krajoznawstwo było pasją.
Podróże na potrzeby tej książki zajęły parę lat. Poruszałem się na nartach, kajakiem, czasem samochodem, a przede wszystkim na własnych nogach. Wybrałem miejsca, które mnie intrygowały, i takie, o których wcześniej nie wiedziałem nic. Niektóre odwiedziłem tylko raz, w inne wracałem wielokrotnie. I wciąż wracam. Wędrowałem pod rękę z krajoznawcami, którzy mieli coś do powiedzenia na ich temat. Niektórych musiałem dźwigać w plecaku, bo ich słowa chowały się w książkach.
Podoba mi się taka filozofia podróżowania. W książce Adama Robińskiego znalazłam mnóstwo interesujących informacji, dygresji i pozwolę sobie przywołać jeszcze jeden fragment. Tym razem autor zacytował Rogera Deakina:
Większość z nas żyje w świecie, w którym coraz więcej miejsc i rzeczy ma oznaczenia, etykiety, a tym samym również oficjalne interpretacje. To wszystko zamienia nasze realia w wirtualną rzeczywistość. I właśnie dlatego chodzenie, jazda na rowerze czy pływanie będą działalnością wywrotową. Pozwalają nam odzyskać poczucie tego, co stare i dzikie.
I jeszcze jeden adres, który może też być pomocny w planowaniu.
1000 miejsc w Polsce, które warto zobaczyć. Muza SA, 2009
Dzikowska Elżbieta. Groch i kapusta. Podróżuj po Polsce. Południowy zachód. Rosikon press, 2011
Dzikowska Elżbieta. Groch i kapusta. Podróżuj po Polsce. Północny zachód. Rosikon press, 2011
Dzikowska Elżbieta. Groch i kapusta. Podróżuj po Polsce. Północny wschód. Rosikon press, 2011
Dzikowska Elżbieta. Groch i kapusta. Podróżuj po Polsce. Południowy wschód. Rosikon press, 2011
Robiński Adam. Hajstry. Krajobraz bocznych dróg. Wydawnictwo Czarne, 2017
Moja ocena: 5/6