Dominika Buczak: Całe piękno świata

Dominika Buczak napisała powieść, która nijak się ma do heroicznych eposów o walecznych wyczynach, odbiega od narracji o wojnie, w której dzielni żołnierze poświęcają życie dla ojczyzny. To kameralna opowieść, głównie tocząca się w kuchni, ale poruszająca dogłębnie i opowiadająca o jej prawdziwym obliczu. To wojna i jej reperkusje widziana głównie oczami kobiet. Mamy małą wioskę na Dolnym Śląsku, niedaleko Długopola, której w 1945 roku zdecydowała się nie opuszczać niemiecka rodzina. Od początku, nawet niewiele […]

Czytaj więcej

Art Spiegelman: Maus. Opowieść ocalałego

Czytam ten komiks na raty od kilku dni i dzisiaj, czyli w dniu w którym nie mogę myśleć i mówić o niczym innym jak tylko o tym co się zdarzyło wcześnie rano na Ukrainie, właśnie go skończyłam. W swej naiwności jak go zaczynałam, myślałam o wydarzeniach, których dotyczy jak o dawno minionych. Od kilku godzin jestem przerażona i zrozpaczona, bo realizuje się najczarniejszy scenariusz. I wszystko co napiszę będzie błahe, bez sensu w obliczu wojny i tego co ona z sobą niesie. Art Spiegelman […]

Czytaj więcej

Magdalena Grzebałkowska: Wojenka. O dzieciach, które dorosły bez ostrzeżenia

Do czytania takich książek oczywiście nie ma żadnego klucza. Zawsze wrażliwych czytelników zostawiają z pytaniem dlaczego mali bohaterowie mieli tak pokiereszowane dzieciństwo. Odpowiedz jest oczywista: dorośli zgotowali im ten los. Magdalena Grzebałkowska napisała jednak reportaż, który nie jest czarno biały, nie jest sentymentalny i chociaż trudno, żeby nie poruszał najczulszych strun, to nie na bólu jest skupiony. Autorka przewędrowała świat, żeby dotrzeć do swoich rozmówców. I to jest niewątpliwą zaletą tej książki. Nie mamy wąskiego wycinka, […]

Czytaj więcej

Harald Jähner: Czas wilka. Powojenne losy Niemców

Książka do przepracowania i w zalewie różnych wydawnictw dotyczących drugiej wojny światowej raczej wyjątkowa. Chodzi o zmianę perspektywy z polskiej na niemiecką. To czasem trudne do zaakceptowania, ale chyba niezbędne do zrozumienia pewnych zjawisk i zmian, które nastąpiły po 1945 roku. Autor niemiecki dziennikarz i pisarz skrupulatnie przedziera się przez archiwa, wspomnienia i łamy gazet. Wszystko to po to, aby dać czytelnikowi obraz powojennej rzeczywistości Niemiec. Mam podejrzenie, że odbiega on nieco od naszych stereotypowych […]

Czytaj więcej

Karolina Sulej: Rzeczy osobiste. Opowieść o ubraniach w obozach koncentracyjnych i zagłady

Od jakiegoś czasu solennie sobie obiecuję, że porzucę literaturę dotyczącą zagłady i kiedy już mi się wydaje, że to mi się uda, to w bibliotece pojawia się taka książka, która to moje postanowienie definitywnie przekreśla. I tak właśnie było z „Rzeczami osobistymi”. Czytałam ją dość długo i z przerwami, ponieważ ładunek emocji, który wzbudza trzeba sobie dawkować. Łatwo sobie wytłumaczyć, że lektura dotyczy wydarzeń historycznych, ale nieco trudniej nie mieć koszmarów. Książka jest szalenie ciekawa z kilku powodów. […]

Czytaj więcej

Izolda Kiec: Ginczanka. Nie upilnuje mnie nikt.

Każdy ma jakiegoś bzika, ja bardzo lubię czytać biografie, głównie poetów, którzy tworzyli w wieku poprzednim. Mam takie hobby, śledzę jak życie twórców wpływało na ich działalność artystyczną. Często podobnie jak biografowie wybieram postaci nieoczywiste i z pogmatwanymi życiorysami. Tak mam i nie będę się tego wypierać. To zawsze jest też pretekst, żeby sięgnąć po wiersze autorów, o których się czyta. Z Ginczanką było jednocześnie i prosto i trudno. Trudno, bo nie mam jej tomiku […]

Czytaj więcej

Danuta Chlupova: Blizna

To wybór czytelniczy wynikający z podpowiedzi w grupie czytelniczej. Z komentarzy dotyczących książki wywnioskowałam, że lektura porusza tematykę, którą ostatnio „oswajam” i że zawiedzie mnie na pogranicze. Tym razem polsko czeskie. Przeniosła, przeczytałam o tragicznych losach mieszkańców małej wioski na Zaolziu i bardzo się denerwowałam, że wszystko to tak strywializowane. Być może wynika to z tego, że to debiut autorki. Opowieść toczy się w dwóch planach czasowych, ale wyszedł z tego zupełny bałagan narracyjny, Bardzo dziwna […]

Czytaj więcej

Irena Wiszniewska: Tajemnica rodzinna z Żydami w tle.

Chyba właśnie przekroczyłam granicę, która pozwala mi na ubranie pancerza z grubej skóry i przyjęcie do wiadomości kolejnych okropnych historii. I to wcale, nie dlatego że ta książka epatuje okruciństwem. Autorka skupia się ( siłą rzeczy) na tym jak na tajemnica związana z denuncjacją, zabójstwem wpływała na członków rodzin. Podstawową trudnością w powstaniu tego reportażu była niechęć rozmówców do wyciągania „trupów” z szafy. Nikt nie cieszy się z przodków, którzy mają złe rzeczy na sumieniu, niewielu chce […]

Czytaj więcej

Zofia Mąkosa: Wendyjska Winnica

Bardzo żałuję, że musiałam się rozstać z bohaterami książek Zofii Mąkosy. Autorka opowieścią o mieszkańcach małej wioski na pograniczu polsko – niemieckim cudownie odpowiedziała na moją potrzebę zatopienia się w epickiej, skomplikowanej przez historię, sadze. Okładki sugerowały lekkie, kobiece „czytadło”. Nic bardziej mylnego. Książki czyta się niezwykle łatwo, ale poruszają trudne sprawy. Główne bohaterki to mieszkanki Chwalimia, miejscowości, która przed wojną była niemiecka, a w zasadzie wendyjska. Marta […]

Czytaj więcej

Andrew Tarnowski: Ostatni mazur. Opowieść o wojnie, namiętności i stracie

Trochę się nie dziwię, że za tę książkę jej autor został usunięty ze Związku Rodu Tarnowskich. Nieco nią nadszarpnął mitologię szlacheckiej rodziny. Równocześnie, mnie laikowi w przeróżnych drzewach genealogicznych pokazał coś z czego sobie, o naiwna, do dzisiaj nie bardzo zdawałam sprawę. Historia rodziny autora obrazuje jak często ważne są koneksje. Nie jest to łatwa opowieść, bo dotyczy znikania. Ustawiając w centrum wspomnień swojego ojca Stasia i jego siostrę Zofię oraz ich […]

Czytaj więcej