Kossakowie. Biały mazur to kolejne wariacje o znanej i cenionej rodzinie artystów. Tym razem zajęła się nimi autorka, w której sferze zainteresowań pierwotnie była Zofia Kossak-Szczucka. To przebija się przez całe opracowanie. Joanna Jurgała- Jureczka tą postacią jest chyba najbardziej zafascynowana, a jest biografem głównie właśnie córki Tadeusza Kossaka. To jednak nie jedyna bohaterka tej książki. Jest ich kilkoro, bo i dzieci Wojciecha jak i pozostałe osoby związane z rodziną. Trudno życiorysy opisane i zbadane przez tylu historyków literatury uzupełnić o nowe fakty, ale Joannie Jurgale- Jureczce udało się poprzesuwać akcenty, doszukać w archiwach i listach kilka nowych opowieści i utrwalić je dla nas. Zrobiła to z pietyzmem i dociekliwością. Część tych informacji pachnie skandalem i być może zainteresowani niekoniecznie chcieliby, żeby wyszły na światło dzienne. No, ale zostały spisane, wysnuto kilka hipotez i Kossakowie zza grobu niewiele mogą uzupełnić.
O Zofii Kossak powiedzą – matka Polka, poważna autorka poważnych dzieł, służąca wielkiej sprawie, obrończyni ideałów, niewahająca się, żarliwa katolicka pisarka.
O Lilce – eteryczna i zwiewna kobieta – poetka, wrażliwa i pięknie opowiadająca o uczuciach. Bliższa motylom niż ludziom. Tragiczna, zakochana, zamyślona, rozmarzona.
O Madzi – królowa satyry, śmiechem rozbrajająca każdą, nawet niezręczną i trudną sytuację. Prześmiewna i zaśmiewająca się. Lekko, nawet niepoważnie traktująca życie, do końca młoda, do końca beztroska, do końca niefrasobliwa, do końca z przymrużeniem oka patrząca na świat.
Każdy z tych portretów będzie niedokończony. Uproszczony i niepełny.
Autorka Kossaków. Białego mazura, te uproszczenia weryfikuje i zza stereotypowych portretów wyłaniają się pełnokrwiste postaci. Trochę więcej pisze o pozostałych członkach rodziny i aktorzy drugiego planu jak np. Jerzy Kossak wychodzą w tej biografii z cienia. To zresztą chyba najbardziej kontrowersyjna postać z opowieści. Ja po lekturze tej książki jestem ciekawa powieści Zofii. Zupełnie pominęłam jej twórczość zakładając, że to ramota i nie do przejścia. Założenie chyba nieprawdziwe i trzeba to sprawdzić. Dopełnienie do twórczości nietuzinkowej, artystycznej rodziny. Konteksty, tło historyczne, kilka nieznanych faktów pozwoliło za sprawą książki Joanny Jurgały- Jureczki na ponowne zajrzenie do Kossakówki i spojrzenie na jej mieszkańców oraz ich bliskich z innej strony. Przygoda.
Jurgała- Jureczka Joanna. Kossakowie. Biały mazur. Zysk i spółka, 2018